TAARIFA MPYA

Madhara ya Chai na Kahawa Kiafya

Imeandikwa na
Picha
CAFFEINA/KAFEINA. Kafeina ni nini?: 1. Kafeina ni madawa ya kulevya kundi la ‘Stimulants drugs’. Utashangaa. Habari ndiyo hiyo. Hii ndiyo sababu kwa mtu aliyezoea kunywa chai hii kila siku au kahawa, siku asipokunywa kichwa humuuma, ni kwa sababu amekuwa mtegemezi au teja wa kafeina. Kafeina ni kiungo mhimu karibu katika soda zote zenye rangi nyeusi; Coca-cola, Pepsi, Sayona nyeusi, Azam cola na kadharika. Kafeina huongezwa pia katika Red bull, Malta na katika baadhi ya dawa za kupunguza maumivu mwilini. Kwahiyo Kafeina ambayo hupatikana katika chai na kahawa ni aina mojawapo ya madawa ya kulevya. 2. Kafeina ni kikojoshi (diuretics). Kafeina ni dawa ya kukufanya ukojowe. Ukinywa kikombe kimoja cha kinywaji chenye kafeina yaani chai au kahawa, basi muda si mrefu utaenda kukojoa vikombe viwili. Kwa sababu kafeina ni taka isiyotakiwa mwilini, mwili utafanya kila uwezalo ikibidi ujikamuwe wenyewe kupata maji ya ziada kuweza kuitoa kafeina hii uliyoinywa kwa kisingizio ch...
Chapisha Maoni

Magonjwa ya kuku Wetu

Imeandikwa na

1. Ugonjwa wa Mdondo:
Ugonjwa huu huathiri kuku katika umri wowote na unapoingia kwenye kundi huweza kuua idadi kubwa ya kuku hao hadi kufikia asilimia tisini. Ndege wakubwa hustahimili kidogo kuliko wale wadogo kwasababu ya usugu mwilini (body immunity) uliojengeka kwa muda mrefu zaidi.

Ugonjwa huu husababishwa na kimelea cha kirusi kiitwacho Paramyxo viridae na huenezwa kwa njia ya hewa na kugusana.

Dalili zake:
Kukohoa na kuhema kwa shida
Ute hutoka mdomoni na puani
Kuku walioathirika hupata kizunguzungu.
Kuharisha uharo wa kijani na njano
Kuzubaa, kusinzia na mabawa kushuka
Baada ya siku 2 kuku hupindisha shingo
Kuvimba macho
Kuzunguka
Kuku hutaga mayai hafifu.
90% ya kuku huweza kufa
Tiba:
Ugonjwa huu hauna dawa.

Kinga:

Kuchanja; Chanja kuku wako kila baada ya miezi mitatu /na mara nne kwa mwaka.
Kuna chanjo aina mbili za ugonjwa huu, nazo ni;

1. Lasota :
Chanjo hii hutolewa katika dawa yenye umbile la kidonge kimoja kimoja ambacho kina dozi ya kuku 1000 na huwekwa kwenye maji ili kuku wanywe hiyo dawa.

Inashauriwa kuku wanaopewa dawa hii wanyimwe maji ya kunywa siku moja kabla yake
Ni  vizuri kuwapa mchanganyiko maalum wa dawa wenye mchanganyiko wa  vitamin na dawa ya kuwaongezea kuku nguvu. Dawa hii itolewe saa moja au zaidi  baada ya kuwapa chanjo ya mdondo.
Thermostable I2 NCD vaccine :

Huwekwa katika chupa kimoja (vial) chenye dozi 400 za kuku
Chanjo hii inavumilia joto ikikaa bils nje ya jokofu kwa muda mrefu zaidi.
Imetengenezwa katika mazingira ya nchi za joto.

Na inaweza kukaa kwa siku 14-15 ikiwa itatunzwa ipasavyo hata baada ya kutumia mara ya kwanza..

2. Kuharisha Damu (Coccidiosis):
Ugonjwa huu husababishwa na kimelea cha protozoa cha jamii ya Eimeria (Eimeria tenela, Eimeria maxima, na Eimeria acervulina)
Kwa kawaida wadudu hawa hupenda kuishi kwenye mazingira machafu, kama vinyesi, vyakula vilivyooza na umaji maji.(moist environments).

Dalili zake:
Kinyesi chake huchanganyika na damu
1. Wakati mwingine kuku hunya damu.
2. Kuku hudhoofika sana.
3. Kuku huteremsha mabawa yake.
4. Hatimaye vifo hutokea.

Tiba;
Ugonjwa huu hutibika kwa kutumia dawa za

(i) Kundi la suphur 
Mfano: sulphonamides (ESB3) kwa siku 3-4

(ii) Amprolium
Dawa za ugonjwa huu hupatikana madukani hivyo ukipatwa na tatizo hilo fika kwenye maduka ya dawa aua muone mganga wa mifugo.

Kinga:
Zingatia usafi mara kwa mara
Kwakuwa ugonjwa huu huambatana na majimaji na uchafu wenye vimelea vya ugonjwa huu , ni  vizuri kuhakikisha banda la kuku linakuwa safi na kavu wakati wote.
Tenga kuku wagonjwa kutoka kwa walio wazima.
Tumia dawa ya kinga ili kuepusha uwezekano wa kuku kuambukizwa ugonjwa huu
Dawa inayopendekezwa ni zile zinzoitwa (coccidiostat.
Tenga kuku wadogo (vifaranga) kutoka kwenye kundi la wakubwa.

3. Homa ya Matumbo(fowl typhoid):
Husababishwa na vimelea vya wadudu wa bakteria wa jamii ya Salmonella.
Kimelea hicho cha bacteria huitwa Salmonella gallinarum.

Dalili zake:

Uharo mweupe au wa kijani
Vifo hufikia kiasi cha 50%
Rangi ya minofu hugeuka kuwa ya njano
Viungo vya ndani kama maini , figo , bandama huvimba
Maini hung’aa kwenye mwanga mkali.

Tiba :
Tumia dawa za antibiotiki kama vile furazolidone ili kutibu ugonjwa huu.

KINGA: Chanja kuku wako mara kwa mara .

Fanya usafi wa banda na vyombo vya kulishia na kunyweshea maji ipasavyo.

4. Ugonjwa wa Mafua ya Ndege:

Ugonjwa wa mafua ya ndege ni ugonjwa hatari sana kwa kuku na jamii nyingine za ndege.
Pia ugonjwa huweza kuambukizwa na kusababisha vifo kwa binadamu.
Ugonjwa huu husababishwa na kirusi kiitwacho Orthomyxo virus.
Ugonjwa huu huenezwa kwa njia ya kugusana baina ya ndege na ndege  na baina ya ndege na binadamu.

Dalili zake:
Dalili za ugonjwa huu huanza kuonekana katika kipindi cha siku 3-7 baada ya kuku kuambukizwa.
Dalili hutofautiana kutokana na umri wa ndege.

Baadhi ya dalili zake nihizi zifuatazo
Kuku /ndege hupumua kwa shida (dyspnoea).
Kuzubaa.
Kutokwa na machozi.
Kukohoa na kupiga chafya.
Kuharisha kinyesi chenye majimaji.
Sehemu za kichwa zisizo na manyoya huvimba.uvimbe wenye majimaji huonekana kichwani na shingoni.
Sehemu ya juu kichwani hubadilika na kuwa na rangi ya bluu iliyopauka.
Kuku hutaga mayai yenye maganda laini.

Tiba:
Ugonjwa huu hauna tiba .
Kinga na kuzuia kuenea kwa ugonjwa huu:

Toa taarifa kwa mganga (daktari wa mifugo aliye karibu ukiona dalili za ugonjwa huu.
Tenga mabanda ya kuku wagonjwa na walio wazima.
Fungia kuku wako wasitembee holela.
Acha kununua kuku kutoka eneo linalohisiwa kuwa na ugonjwa huu.
Acha kusafirisha mifugo /ndege bila idhini ya daktari.
Zuia wageni kutembelea mabanda yako ya kuku.
Acha kuhamisha mbolea ya kuku kwenda shambani kutoka kwenye banda la kuku wanaoumwa ugonjwa huu.
Safisha mabanda na kuweka dawa chini ya usimamizi wa mtaalamu wa mifugo na kulipumzisha kwa siku 21kabla ya kuanza kufuga tena.
Choma moto mkali au fukia chini mbolea kutoka kwenye banda la kuku wanaoumwa ugonjwa huu.
Pata ushauri kutoka kwa mtaalamu wa mifugo aliye karibu nawe.

5.  Gumboro (infectious Bursal Disease):
Ugonjwa  huu husababishwa na kirusi

Dalili zake:

Hushambulia vifaranga
Uharo mweupe
Kuchafuka (dirting of anal area)
Kuvimba
Kiwango kikubwa cha vifo
Damu hutapakaa eneo la kutolea kinyesi

Kinga:
1. Usafi     
2. lishe bora
3. chanja vifaranga wakiwa na umri wa wiki tatu  kwa kutumia chanjo hai (live vaccine)

6. Kifua Kikuu cha Ndege(Avian Tuberculosis-TB):
Husababishwa na kimelea aitwaye Mycobacterium avium.

DALILI ZAKE:

Kukonda na Kupungua uzito
Vidonda  kwenye kishungi
Kupungua uzito/kukonda
Kuhara

Kinga:

Usafi:
Fanya usafi na vyombo , banda na mazingira .

7. Magonjwa yatokanayo na Lishe (Nutritional and Metabolic Disorders):
Dalili za magonjwa haya hutegemea aina ya virutubisho vinavyokosekana mwilini
Kwa mfano:

Kupinda miguu (rickets) husababishwa na upungufu wa Vit.D, madini ya calcium na fosforasi.
Vidonda vyenye vyenye damu husababishwa na vit.K
Kichaa cha kuku na kusinyaa kwa misuli husababishwa na upungufu wa Vit.E
Magamba ya Mayai (egg shell)kuwa laini  ama umbo kuwa  bovu husababishwa na upungufu wa madini ya calcium na fosforasi.
Kudonoana kusababishwa kwa njia moja au nyingine na upungufu wa chakula na madini ya fosforasi na calcium
Kuvimba macho, upungufu wa damu huletwa na upungufu wa vit.A.
Kinga:
Kuwapa kuku mlo kamili
Kuelewa kwa kina aina za chakula kwa kila rika na aina ya kuku ; vifaranga , kuku wa mayai na wa nyama. (Poultry age and classes i.e chicks, layers and broilers)
Kufanya uchunguzi wa virutubisho vilivyomo katika aina ya chakula unachotumia.

8. Minyoo (Helminthiasis):
Minyoo iko ya aina tatu kama vile minyoo kamba, minyoo bapa na minyoo ya mviringo

Dalili zake:

Kudumaa
Kuwa manyoya hafifu
Kupungua uzito
Kukonda
Minyoo huonekana kwenye kinyesi

KINGA / KUZUIA:

USAFI:

Fanya usafi wa vyombo, banda na mazingira.
Tenga vifaranga kutoka kwa wale wakubwa.
Badilisha matandazo kuondoa mazalia ya minyoo.
Badilisha matandazo kila baada ya miezi mitatu.

TIBA:

Tumia dawa zinazopendekezwa na wataalamu hasa zile zinazoua minyoo ya aina zote (mfano: piperazine citrate).
Hakikisha kila baada ya miezi mitatu unawapa kuku wako dawa za minyoo.

9. Kupe, Utitiri, Chawa na Viroboto
kupe laini  waitwao Argus persicus,  chawa na viroboto wanaong’ata .

Dalili zake:

Kujikung’uta.
Kupiga kelele.
Kiasi cha damu hupungua mwilini.
Utando wa ngozi ndani ya kope za macho hupauka.
Utando wa ngozi ya juu mwilini huwa mnene.
Magamba ya unga-unga hudondoka.

Kuzuia:
Tupa au choma masalia ya mayai yasiyoanguliwa na magamba ya mayai yaliyoanguliwa vifaranga.

Safisha banda mara kwa mara na kunyunyizia dawa; kuna dawa zinazopendekezwa na wataalamu za kunyunyizia kwenye banda la kuku.

Maoni

Chapisha Maoni

TAFADHARI !!
- Tumia Lugha Nzuri Kutoa Maoni
Usitumie kauli za Karaha AU Zenye Kukela :

C.E.O
Gneous OG

ZILIZO SOMWA MARA NYINGI

ULAJI WA MARA KWA MARA WA MBEGU ZA MABOGA HUKUKINGA NA KUKUEPUSHA NA MAGONJWA 1O MWILINI MWAKO...

Imeandikwa na
Picha
ULAJI wa maboga ni muhimu lakini ni Watanzania wachache wanaojua faida ya boga na mbegu zake. Mbegu za maboga zimesheheni protini na madini kadhaa kama vile chuma, kopa, maginizia, manganizi na zinki, mbegu za maboga zinakuwa mbegu bora na muhimu kutafuna kila wakati baada ya kuzikaanga au zikiwa mbichi au kama zimepikwa na boga lenyewe kwani imethibitika pasipo na shaka kuwa mbegu za maboga zina faida lukuki kiafya na zina uwezo wa kukuepusha na magonjwa hatari zaidi ya 10. KIBOFU CHA MKOJO Mbegu za maboga zimekuwa zikitumika kuimarisha afya ya wanaume kutokana na kuwa na kiasi kingi sana cha madini aina ya Zinc ambayo ni muhimu sana kwa afya ya kibofu cha mkojo Urinery Bladder. Mbegu za maboga pamoja na mafuta yake, yote kwa pamoja hutoa kinga kwenye kibofu kupatwa na matatizo ya kiafya, yakiwemo yale ya saratani ya kibofu. KINGA YA MWILI Mbegu za maboga zenye kiasi kingi cha madini ya Zinc yana faida nyingi mwilini, ikiwemo kuimarisha kinga ya mwili, kuboresha ukuaji na uundaj...
FAHAM ZAIDI

Dalili 6 zitakazokuonyesha kuwa mwenzi wako ana mtu mwingine katika mahusiano

Imeandikwa na
Picha
Mahusiano yoyote yale huhitaji mtu mwenye uvumilivu, imara, mkweli na muwazi lakini hivi vyote vikishindikana basi, mahusiano hayo huingia doa. Watu kuwa na wapenzi wawili wawili huenda ikawa sijambo geni, lakini ni jambo geni pale mwezi wako akilifanya. Matatizo haya yamekuwepo kwa miaka mingi, lakini sidhani kama yatakuja kuzoeleka, maana kila mmoja hapa anahitaji upendo wa dhati na wakwake tuu, usio na kugawana na mtu mwingine. Vitabu vya dini vinasisitiza upendo ulio mmoja katika mahusiano yaliyohalalishwa na Mwenyezi Mungu mwenyewe, 'tuliheshimu hili'. Katika makala hii inayolenga kukuonyesha dalili za mwenzi wako kutoka nje ya mahusiano, kwa kiasi kikubwa itakusaidia wewe kuwa sehemu sahihi. Dalili 6 zitakazokuonyesha kuwa mpenzi wako anamahusiano nje ya ndoa au urafiki wenu. 1.  Mmekuwa wawazi kwa muda sasa, yani mwenzi wako amekuwa akishea na wewe mambo mbalimbali ya siku nzima, ghafla anaanza kuchelewa kurudi kutoka kazini, na akirudi hakuambii alikuwa wapi. 2....
FAHAM ZAIDI

FAIDA YA JUICE YA KAROTI KATIKA MWILI WA BINADAM

Imeandikwa na
Picha
Mchanganyiko huo pia hutumika kama kinga dhidi ya saratani, matumizi ya juisi ya karoti yenye mchanganyiko wa tangawizi husaidia kuukinga mwili dhidi ya matatizo ya saratani za aina mbalimbali kwani husaidia kuua seli zinazoweza kuchangia matatizo ya saratani. Hulinda meno na fizi, karoti pekee yake kwanza inatosha kwa kuwa mlinzi mzuri wa kinywa, hivyo matumizi ya glasi moja ya juisi ya karoti iliyochanganywa na tangawizi baada ya kula husaidia pia kulinda afya ya kinywa kwa ujumla. Matumizi ya juisi ya karoti nayo husaidia kuimarisha kinga za mwili na kumlinda mhusika dhidi ya magonjwa mbalimbali yakiwemo matatizo ya macho, kutokana na karoti kuwa na vitamin A ya kutosha. Juisi hiyo ya karoti inasifika kwa kuimarisha mifupa, kutokana na kuwa na madini ya ‘potassium’ ambayo hupatikana ndani yake. Sambamba na hayo, mchanganyiko wa matunda ya aina tatu yaani matikitimaji, tufaa (apple) pamoja na karoti ambavyo huweza kujenga na kuimarisha kinga za mwili endapo yataandaliw...
FAHAM ZAIDI

DAWA BORA YA NGUVU ZA KIUME NA MAUMBILE MADOGO

Imeandikwa na
Picha
TATIZO hili limekuwa likiwaathiri watu wengi sana kisaikolojia, hasa baada ya kujiona wapo tofauti sana na wengine. Kwa kawaida mwanaume anatakiwa awe na uume kuanzia nchi 6-8, ambapo upungufu wa vichocheo hivi huchochoe ukuaji wa uume change ambalo hushambulia  nerve ambayo uharibu kabisa ukuaji wa uume 3, ngiri punyeto , ambayo huathiri misuri ya uume nguri ambayo huleta maumivu ya tumbo kunguruma na kujaa gesi, korodani moja kuvimba, kutopata choo vizuri, sababu hizi na nyinginezo hufanya uume kulegea na kusinyaa na kuwa mfupi na mwembamba na mara nyingi hata nguvu za kiume(hamu ya tendo) hupungua na kwisha kabisa. NHESHA ni dawa inayozalisha na kufanya uume kukua na kuongezeka . 3POWER ni dawa bora ya kurudisha nguvu za kiume, hukutia hamu ya kurudia tendo la ndoa zaidi pasipo kuchoka, pia itakufanya uchelewe kufika kileleni kwa zaidi ya dakika 15 kwa mtumiaji.
FAHAM ZAIDI

AINA ZA MBOLEA & MATUMIZI YAKE KITAALAM

Imeandikwa na
Picha
Somo la Mbolea Yara Tanzania Ltd ni kampuni inayojiusisha na utengenezaji , usambazaji , uuzaji na utoa elimu kuhusu Mbolea za mazao mbalimbali . Mbolea katika maana nyepesi ni Lishe ya mmea .  Hivyo ua na viini lishe ambavyo ni muhimu ktk ukuaji , uotaji , uzalishaji na ulinzi wa ubora mmea . Mbolea zipo katika makundi mawili 1- Mbolea za asiri (organic) mf. Samadi, Mboji n.k 2-Mbolea za viwandani(Inorganic) DAP, Winner, Tsp, SA, n.k Mbolea za viwandan pia naweza kuzigawa katika makundi haya 1. Mbolea za moja kwa moja. Mf UREA, DAP. 2. Mbolea za mchanganyo. Mf NPK utoa viin lishe zaidi ya viwil, NPK utoa viini lishe 3 vikuu katk ukuaji wa mmea hvyo ni BORA kuliko DAP, CAN na SA na kzl (utoa viini lishe viwil ama kmoja) kwa maana hiz zinaitaji ujue kiini lishe kipi kimekosekana kwenye udogo. Naweza pia nikagawanya makundi ya mbolea kama ifuatavyo. Hapa NISIELEWEKE. VIBAYA musome munielewe sina maana kua mbolea zingine zisitumike hap...
FAHAM ZAIDI

Madhara ya Chai na Kahawa Kiafya

Imeandikwa na
Picha
CAFFEINA/KAFEINA. Kafeina ni nini?: 1. Kafeina ni madawa ya kulevya kundi la ‘Stimulants drugs’. Utashangaa. Habari ndiyo hiyo. Hii ndiyo sababu kwa mtu aliyezoea kunywa chai hii kila siku au kahawa, siku asipokunywa kichwa humuuma, ni kwa sababu amekuwa mtegemezi au teja wa kafeina. Kafeina ni kiungo mhimu karibu katika soda zote zenye rangi nyeusi; Coca-cola, Pepsi, Sayona nyeusi, Azam cola na kadharika. Kafeina huongezwa pia katika Red bull, Malta na katika baadhi ya dawa za kupunguza maumivu mwilini. Kwahiyo Kafeina ambayo hupatikana katika chai na kahawa ni aina mojawapo ya madawa ya kulevya. 2. Kafeina ni kikojoshi (diuretics). Kafeina ni dawa ya kukufanya ukojowe. Ukinywa kikombe kimoja cha kinywaji chenye kafeina yaani chai au kahawa, basi muda si mrefu utaenda kukojoa vikombe viwili. Kwa sababu kafeina ni taka isiyotakiwa mwilini, mwili utafanya kila uwezalo ikibidi ujikamuwe wenyewe kupata maji ya ziada kuweza kuitoa kafeina hii uliyoinywa kwa kisingizio ch...
FAHAM ZAIDI

Fahamu Aina 7 Za Juisi Zenye Kuondoa Sumu Mwilini

Imeandikwa na
Picha
Sumu mwilini hutokana na vile vitu au vyakula ambavyo binadamu hutumia huenda kwa kujua au kutokujua. Sumu hizo pia huweza kuchangiwa na matumizi ya yasiyosahihi ya dawa mbalimbali. Miongoni mwa mbinu bora na nzuri ya kuondoasumu hizo ndani ya mwili ni pamoja na kutumia vyakula halisi mara kwa mara. Hapa nanayo orodha ya vinywaji ambavyo huweza kuondoa sumu ndani ya mwili:- 1. Juisi ya mchanaganyiko wa tango na spinachi. 2.Jusi ya mchanganyiko wa tangawizi na spinachi. 3. Juisi ya mchanganyiko wa chungwa na tango. 4. Juisi ya komamanga pamoja na mapera 5. Juisi ya changanyiko wa passion na tango 6. Juisi ya mchanganyiko wa apple na parachichi 7. Juisi ya mchanganyiko wa mbegu za maboga na strawberry
FAHAM ZAIDI

Ugonjwa wa Chango La Uzazi

Imeandikwa na
Picha
Tunapozungumzia mgonjwa wa chango tuna maana kuwa ni matatizo yaliyopo katika viungo vya uzazi kwa mke au mume . Huu ni ugonjwa ambao humpata mtu katika umri mdogo utotoni . Kwa mfano :- mume , hupata maumivu ya tumbo mara kueneza anapokuwa mdogo . Kwa upande wa mwanamke hupata maumivu ya tumbo anapoanza kuvunja ungo . Maumivu hayo hupelekea mtu ( mume / mwanamke ) kupata madhara katika viungo vyake vya uzazi. DALILI ZAKE Kwa mwanaume atakuwa akishiriki tendo la ndoa, anawahi sana kufika kileleni na kurudia mara nyingine ni vigumu sana. Pia mwanaume hatakuwa na uwezo wa kusimamisha. Ni vigumu kumpa mimba mwanamke. Mwanamke mwenye chango la uzazi ana dalili zifuatazo:- Kupata maumivu makali wakati anapokaribia kuingia katika siku zake za hedhi Kuhisi maumivu makali wakati wa kushiriki tendo la ndoa Siku zake za hedhi hazitakuwa na ratiba, zitakuwa zinabadilika badilika Hujisikia homa kali anapokaribia siku zake za dhedhi Kupatwa has...
FAHAM ZAIDI

Madhara Ya Kuangalia Video za Porno {Ngono} na Namna ya Kujizuia

Imeandikwa na
Picha
Kuangalia video za ngono sio jambo jipya kwa jamii yetu , kimsingi ni watu wachache sana wanaweza kujizuia kujichua au kupiga punyeto baada ya kuangalia video za ngono . Bahati mbaya tabia ya kuangalia video hizi watu wengi huipata wakiwa wadogo sana na usipokua makini tabia hii itakufanya vibaya sana kisaikolojia . Tabia ya kujichua sasa iko wazi kwa jinsia zote yaani wanawake na wanaume japokua imekua ikiathiri zaidi wanaume sababu ya maumbile yao. Japo wengi hufanya kwa siri na kuficha ili wasijulikane na wengine. Vijana wengi wamekuwa wakiangalia video hizo wakiwa wamejificha wenyewe chumbani, na hasa nyakati za usiku. Kuangalia video za ngono kuna madhara mbalimbali ya kiafya na kisaikolojia. Haya hapa ni baadhi ya madhara unayoweza kuyapata kama utaangalia sana video za ngono. Kuishiwa hamu ya tendo la ndoa na nguvu za kiume Kuangalia sana video za ngono hukufanya ushindwe kusisimuliwa na mwanamke au mwanaume wa kawaida, video za ngono...
FAHAM ZAIDI

Athari za kiafya za vyakula vyenye Wanga

Imeandikwa na
Picha
MOJA ya vyakula ambavyo tumekuwa tukitumia kwa wingi hasa Watanzania wenye kipato cha kati na chini kabisa ni vyakula vya aina kuu tatu, Wanga, Protini na Mafuta (Fats). Na kwa kiwango kidogo sana tunatumia vitamin na madini katika milo yetu. Moja ya masomo ya chakula tunayofundishwa ni kula mlo kamili.Watu wengi tumekuwa tukitumia elimu hiyo hadi hapa tulipofika. Napenda kusema tu kwamba mlo kamili ni kwa ajili ya mtu mzima ambaye hana ugonjwa wowote na ni kwa yule tu ambaye hataki kula kiafya. Napenda kusema haya kwa sababu tumekuwa tukila vyakula vya namna ile ile lakini tumekuwa tukiugua mno magonjwa mbalimbali yatokanayo na lishe mbovu. Hadi sasa ugonjwa wa kisukari hapa duniani unaua zaidi ya ugonjwa wa UKIMWI, swali la kujiuliza je, tumejitenga wapi mbali katika lishe? Leo nataka nikueleze kidogo kuhusu sayansi ya chakula aina ya wanga. Maana kila mtu ninayemwelekeza njia sahihi ya kupunguza uzito anakwambia nitaishije bila chakula cha wanga? Mwili wako hutumia vyakula viku...
FAHAM ZAIDI